IOS سوئیچ‌های سیسکو – Cisco IOS on Cisco Catalyst Switches
سیسکو IOS XE تغییرات و انقلاب بزرگی در پیکربندی شبکه و همچنین نظارت و اتوماسیون آن به وجود آورده است. تمامی راه حل‌های اتوماسیون سیسکو در کل چرخه عمر یک دستگاه کاملا متن باز، مبتنی بر استانداردها و همچنین قابل گسترش هستند. در این مطلب ما نگاهی به مکانیسم‌های مختلف اتوماسیون سیسکو خواهیم داشت.
زمانی که برای اولین بار سوئیچ‌های کاتالیست سیسکو در شبکه مستقر می‌شوند فرآیند بروز رسانی تصاویر و همچنین نصب فایل‌های پیکربندی بر روی سوئیچ‌ها به صورت خودکار صورت می‌گیرد. از طرفی خود سیسکو راه حل‌ها و فیچرهایی مانند plug، play و off-the-shelf را در قالب ZTP و PXE ارائه می‌کند – قابلیت‌هایی که منجر به استقرار بدون دردسر و خودکار سوئیچ‌ها می‌شوند.
- پیکربندی API-driven در سوئیچ‌های مدرن و جدیدتر سیسکو مانند سری سیسکو کاتالیست ۹۳۰۰ در دسترس هستند.
اینجا علاوه بر اینکه از قابلیت‌های گسترده اتوماسیون پشتیبانی می‌شود بلکه با استفاده از مدل‌های دیتا YANG، APIها در دسترس قرار می‌گیرند – در هر دو حالت off-the-shelf و کاملا custom built، به منظور فراهم کردن منابع شبکه.
- Granular visibility باعث می‌شود که مدل‌های telemetry داده‌ها را از یک سوئیچ به مقصد مورد نظر ارسال کنند.
از طرفی داده‌هایی که قرار است منتقل شوند از طریق یک اشتراک در یک مجموعه داده در YANG قابل شناسایی هستند.
اینجا مجموعه داده‌های مشترک در فواصل زمانی مشخص به مقصد مورد نظر ارسال می‌شوند. علاوه بر این‌ها IOS-XE باز مدل‌های push را فعال می‌کند.
همچنین قابلیت نظارت near-real-time که منجر به شناسایی خطاها و اصلاح سریع آن‌ها می‌شود را در اختیار سیستم قرار می‌دهد.
- ارتقا و بروز رسانی‌های نرم افزار منجر به انعطاف‌پذیری سیستم عامل می‌شوند. IOS-XE باز از قابلیت patching پشتیبانی می‌کند، موردی که منجر به رفع باگ‌های حیاتی و شناسایی آسیب‌پذیری‌های امنیتی می‌شود.
این پشتیبانی کمک می‌کند که شما patchهای مورد نظرتان را به سیستم اضافه کنید، بدون اینکه نیازی باشد منتظر نسخه‌های بعدی تعمیر و نگهداری بمانید.
پکیجینگ
- بسته مجوز پایه حاوی گزینه‌های network essentials و همچنین network advantages است که هر دو مورد به سخت افزار مربوط هستند.
در این بین، مجوز پکیجینگ از مبانی سوئیچینگ، مدیریت اتوماسیون و همچنین رفع مشکلات و فیچرهای سوئیچینگ را نیز پوشش می‌دهد.
- در طرف دیگر لایسنس add-on را داریم. مجوزی که شامل Cisco DNA essentials و advantages می‌شود.
این قابلیت‌ها در سیسکو سنتر و روی خود سوئیچ هم ارائه می‌شوند.
مدت اعتبار لایسنس عموما در خود پکیج مشخص می‌شود. در حالی که مجوزهای پایه دائمی هستند و تاریخ انقضا هم ندارد. از طرفی لایسنس‌های add-on را باید به مدت ۳، ۵ و گاها ۷ ساله بخرید.
همین موضوع باعث شده که این مدل با نام لایسنس مدت‌دار هم شناخته شود.
در جدول زیر می‌توانید ترکیب لایسنس‌های add-on و پایه را ببینید – لایسنس‌هایی که باید خریداری شوند:
| CISCO DNA ESSENTIALS | CISCO DNA ADVANTAGES | |
|---|---|---|
| ملزومات شبکه | بله | خیر |
| مزایای شبکه | بله* | بله |
*در این ترکیب باید لایسنس Cisco DNA Essentials را به صورت جداگانه و به کمک نرم افزار مدیریت هوشمند سیسکو خریداری کنید.
پکیجینگ ساده شده برای عصر جدید شبکه‌سازی
| چیزی که مصرف کننده خریداری می‌کند | قیمت لایسنس C9300 |
|---|---|
| سرویس‌های IP | Advantage-7Years: Network advantage+DNA Advantages |
| IP Base | Advantage-3Years: Network Advantage+DNA Advantage |
| LAN Base | Essentials-3Years: Network Advantage+DNA Advantage |
مجوزهای جدید و قابل پشتیبانی برای هر پلتفرم
به تصویر زیر دقت کنید:
در تصویر زیر می‌توانید خلاصه‌ای از ویژگی‌هایی که در پکیج‌های Advantage و Essentials در دسترس هستند را مشاهده کنید:
همان طور که ممکن است خودتان هم بدانید سوئیچ‌های کاتالیست سیسکو از سیستم عامل Cisco IOS استفاده می‌کنند – نرم افزاری قوی با زیرساخت‌های کارآمد شبکه.
LAN Lite، LAN Base هر دو به ترتیب قابلیت‌های سطح L2 را فراهم می‌کنند.
از طرفی IP Lite، IP Base، IP Services، Advanced IP Services، Enterprise Services و Advanced Enterprise Services همگی به ترتیب فیچرهای سطح L3 را فراهم می‌کنند.
Cisco IOS فراهم شده برای سری سیسکو‌های کاتالیست ۳۵۶۰-CX/3650/3850/4500-X/4500E یک تصویر کلی ارائه – universal image می‌کند.
این تصویر دارای تمامی مجموعه قابلیت‌های Cisco IOS است. قابلیت‌هایی که می‌توانید به کمک یک لایسنس نرم افزار آن‌ها را فعال کنید.
از طرفی برای اینکه بتوانید از فیچرها و قابلیت‌های جدید استفاده کنید باید حتما نرم افزار image را نصب کنید.
البته که فراموش نکنید، در سری کاتالیست‌های ۳۵۶۰-CX/3650/3850/4500-X/4500E می‌توانید فورا با استفاده از بروز رسانی Cisco IOS تمامی این قابلیت‌های پیشرفته را فعال کنید.
فعال کردن قابلیت‌ها به کمک لایسنس
به تصویر زیر دقت کنید(برای سری‌های کاتالیست ۳۶۵۰/۳۸۵۰)
در جدول پیش رو می‌توانید مقایسه سازگاری‌های سری کاتالیست ۲۹۶۰-CX/3560-CX/2960-Plus/2960-L/2960-X/3650/3850/4500-X/4500E را مشاهده کنید:
مقایسه سازگاری‌های قابلیت‌های لایه دو Cisco IOS
مقایسه سازگاری‌های قابلیت‌های لایه سه Cisco IOS
مقایسه مشخصات Cisco IOS – مدیریت
مقایسه مشخصات Cisco IOS – امنیت
مقایسه مشخصات Cisco IOS – QoS
- *۱ سری سیسکو کاتالیست ۲۹۶۰-X پشتیبانی می‌شود.
- *۲ سری سیسکو کاتالیست ۳۶۵۰/۳۸۵۰ در نسخه‌های بروز شده آینده قابل پشتیبانی نیستند.
- *۳ سری سیسکو کاتالیست ۲۹۶۰-CX/2960-X قابل پشتیبانی نیستند.
- *۴ سری سیسکو کاتالیست ۳۵۶۰-CX قابل پشتیبانی نیستند.
- *۵ سری سیسکو کاتالیست ۳۶۵۰/۳۸۵۰ قابل پشتیبانی نیستند.
- *۶ تنها سری‌های سیسکو کاتالیست ۳۵۶۰/۳۸۵۰ پشتیبانی می‌شوند.
- *۷ تنها سری‌های سیسکو کاتالیست ۴۵۰۰E پشتیبانی می‌شوند.
نسخه‌های IOS سیسکو
یکی از مفاهیمی که اغلب برای مهندسین و کاربران شبکه گیج کننده است مسئله نسخه و ساختار اسم گذاری IOS سیسکو است – فرقی هم نمی‌کند کاربر معمولی باشید یا حرفه‌ای.
البته که جدیدا برای نامگذاری نسخه‌های جدیدتر از ساختار ساده‌تری استفاده شده است.
از آن جایی که این مسئله برای خیلی از شما دغدغه شده ما تصمیم گرفتیم که در مطلبی مجزا به آن بپردازیم. در ادامه همراه اف کی نت باشید.
سیسکو IOS Release
یکی از اصطلاحاتی که اغلب در این حوزه استفاده می‌شود IOS release type است. در نسخه‌های جدیدتر از ورژن ۱۵ می‌توان تصاویر/image را جز یکی از چهار مدل زیر در نظر گرفت:
Early Deployment (ED):
در این نسخه علاوه بر اینکه از پلتفرم‌ها و فیچرهای جدید پشتیبانی می‌شود بلکه تمامی باگ‌ها نیز برطرف شده‌اند.
Limited Deployment (LD):
این نسخه‌ها شامل هیچ مدل فیچر و پلتفرم جدیدی نیستند اما با این حال مشکل باگ‌ها را برطرف کرده‌اند. همچنین جالب است بدانید که LD نسخه‌ای مابین نسخه ED و GD است.
General Deployment (GD):
از این نسخه می‌توانیم در هر کجای شبکه مصرف کننده همراه با فیچرها و نیازمندی‌های یکسان استفاده کنیم. همچنین این مدل بر روی تمامی پلتفرم‌ها کاملا پایدار است.
Maintenance Deployment (MD):
این نسخه به منظور ارائه پشتیبانی جهت برطرف کردن باگ‌ها و همچنین نگهداری دائمی نرم افزار مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با حضور IOS 15 به بعد هر دو نسخه LD و GD کنار گذاشته خواهند شد.
از طرفی نسخه‌های جدیدتر مدل ED و MD را به عنوان نمونه ایده‌آل استفاده می‌کنند. همچنین Train Pathهای IOS هم کاملا یکپارچه شده‌اند.
بد نیست بدانید که با نسخه‌های جدیدتر IOS، ED و MD جدید هم پایه‌های کد متفاوتی خواهند داشت. اما در نسخه IOS 15 به بعد این کد بیس کاملا یکپارچه شده است.
نسخه‌های MD یا همان نسخه توسعه یافته دارای پشتیبانی ۴۴ ماهه هستند، در حالی که در نسخه‌های ED یا همان استاندارد این پشتیبانی ۱۸ ماهه خواهد بود.
نسخه‌های IOS
همان طور که ممکن است بدانید در هر نسخه مختلف تعدادی IOS وجود دارد. ما در این مطلب تعدادی از این موارد و نحوه استفاده از آن‌ها را بررسی می‌کنیم:
IOS Version 12
با نسخه ۱۲ بسیاری دیگر از نسخه‌های فرعی یا همان sub-versions هم در دسترس هستند – از جمله پشتیبانی تخصصی برای پلتفرم‌های ویژه.
این نسخه دارای چندین روش مختلف جهت یادداشت کردن نسخه‌ها دارد. به تصویر زیر دقت کنید:
۱۲
نسخه پایه ۱۲ به عنوان نسخه mainline هم شناخته می‌شود.
این مدل به عنوان پایدارترین نسخه در نظر گرفته می‌شود و همچنین از اکثر پلتفرم‌ها هم پشتیبانی می‌کند.
از طرفی سایر نسخه‌های تخصصی‌تر IOS درست زمانی که آزمایش‌های کافی بر روی آن‌ها انجام شده باشد به عنوان نسخه‌های بروز شده در mainline قرار می‌گیرند. (به روند انتشاری که در بالا آورده‌ایم دقت کنید)
۱۲T
دنباله T به منظور اضافه کردن جدیدترین فیچرها و پلتفرم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین بعد از اینکه نرم افزار به اندازه کافی تست شد این مدل در mainline قرار می‌گیرد.
۱۲S – ۱۲SB – ۱۲SR
بسیاری از نسخه‌های IOS از پلتفرم‌های بخصوصی پشتیبانی می‌کنند.
با اینکه نمونه‌های آورده شده در بخش اسم‌ها ناقص هستند اما شامل مثال‌های رایجی می‌باشند. از طرفی نسخه‌های ۱۲S، ۱۲SB و ۱۲SR از پلتفرم‌های سیسکو ۷۲۰۰، ۷۳۰۰، ۷۴۰۰، ۷۵۰۰ و ۱۰۰۰۰ پشتیبانی می‌کنند.
IOS Version 15
نحوه رفرنس دادن نسخه‌های مختلف IOS 15 دقیقا مشابه به نسخه ۱۲ است. نحوه یادداشت برداری این نسخه را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید – که شبیه به نسخه ۱۲ است:
IOS Version 15M
همان طور که گفتیم نسخه ۱۵ و ۱۲ شبیه به هم هستند. در نتیجه نسخه ۱۵M هم دقیقا شبیه به نسخه ۱۲ مدل اصلی – mainline را ارائه می‌کند که به عنوان نسخه تعمیر/نگهداری(maintenance) هم شناخته می‌شود.
IOS Version 15T
همانند نسخه ۱۲T نسخه ۱۵T هم بر روی فیچرهای جدید و همچنین پشتیبانی از پلتفرم‌ها تمرکز کرده است.
از طرفی نسبت به نسخه maintenance برای مدت زمان کوتاه‌تری پشتیبانی می‌شود. همچنین بعد از اینکه نسخه‌های ۱۵T تماما مورد آزمایش قرار گرفتند در دسته ۱۵M قرار می‌گیرند.
۱۵X – ۱۵S – ۱۵SY – ۱۵SG – ۱۵SE
شبیه به IOS 12 در نسخه ۱۵ هم تعدادی شماره جدید داریم که در تجهیزات بخصوص و بروزتری که نیاز به فیچرهای جدید دارند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با توجه به پلتفرم. برای IOS 15 برخی از این نسخه‌های در دسترس عبارت هستند از (ED)15X، (۷۶۰۰)۱۵S، (Sup-2T-10GE-catalyst 6500)15Y، (Sup-CS-S2T-catalyst 6500)15SG و ۱۵SE(پلتفرم‌های ۲۹۶۰، ۳۵۶۰، ۳۶۵۰ و ۳۷۵۰).
نامگذاری پکیج‌های IOS
روشی که سیسکو جهت نامگذاری پکیج‌های IOS استفاده کرده در طول زمان شاهد تغییرات زیادی بوده است.
البته که این روش از نسخه ۱۲٫۳ تا ۱۵ یکسان و بدون تغییر مانده است. در تصویر زیر می‌توانید ۸ پکیج مختلفی که در دسترس هستند را مشاهده کنید:
بدون شک این روش می‌تواند گیج کننده باشد. به همین خاطر برای ساده‌تر کردن فرآیند صدور مجوز‌ها و همچنین صرفه جویی در عملیات، نحوه ایجاد بسته‌ها با نسل دوم سرویس‌های روتر تغییر کرده‌اند.
بنابراین با این دستگاه‌ها یک تصویر کلی بر روی هر کدام ارسال می‌شود. در نهایت عملکرد ارائه شده توسط هر تصویر به کمک کلیدهای لایسنس تعیین می‌شوند.
در تصویر زیر می‌توانید ۴ بسته مختلفی که در دسترس هستند را مشاهده کنید:
از طرفی می‌توانید هر کدام از این‌ها را برای دسترسی به ویژگی‌های مورد نیاز هر موقعیت به یکدیگر اضافه کنید – برای مثال UC+Security یا Data+Security.
همان طور که خودتان هم می‌دانید دستورات سیستم عامل سیسکو منحصر به فرد همین IOS هستند. دستوراتی که اجازه می‌دهند در مدت زمان کوتاهی به خروجی مورد نظرتان برسید.
از آنجایی که این دستورات گستردگی بسیاری دارند به یاد داشتن تمامی آن‌ها کار دشواری خواهد.
ما در ادامه ۵ مورد از مهم‌ترین مواردی که تمامی کاربران آماتور و حرفه‌ای شبکه باید بلد باشند را معرفی می‌کنیم:
Show interfaces
اینکه بدانید کدام رابط بر روی روتر شما فعال است و همچنین آگاهی از مقادیر استاتیک این رابط و فعال/غیرفعال بودن آن مسئله حیاتیست.
دستور show interface یک دستور جامع است که خروجی‌های مفیدی در اختیارتان می‌گذارد.
البته که برای پیدا کردن خروجی‌های مورد نظرتان باید فایل نهایی را کمی بررسی کنید و این ممکن است مقداری زمانبر باشد. علامت اختصاری این دستور sh int است.
copy running-config startup-config
زمانی که تغییرات پیکربندی را بر روی سیستم اعمال می‌کنید باید آن‌ها را نهایی کنید.
این دستور تغییرات پیکربندی رم را که در حال انجام آن هستید بر روی فلش کپی می‌کند. در نتیجه با کپی شدن این اطلاعات بر روی فلش، با خاموش و روشن شدن دستگاه تغییرات ذخیره می‌شوند. کوتاه شده این دستور wr است.
Show ip route
بعد از اینکه از فعال بودن رابط و همچنین ذخیره شدن پیکربندی‌ها مطمئن شدید وقت آن است که ببینید آیا اصلا پروتکل‌های مسیریابی شبکه کار می‌کنند یا خیر؟
از چه مسیر استاتیکی استفاده می‌کنید؟ و … برای این کار می‌توانید از دستور show ip route یا همان sh ip ro استفاده کنید.
Show ip interface brief
این دستور تنها اطلاعات مرتبط با پروتکل‌های یک IP را نشان می‌دهد.
به عبارت دیگر این دستور بهترین و خلاصه‌ترین اطلاعات وضعیت IP رابط را نمایش می‌دهد. sh ip int brie خلاصه شده آن است.
Show running-config
با این دستور می‌توانید تمامی اطلاعات پیکربندی کل مسیر را ببینید.
اینجا آدرس‌های IP، رابط‌ها، پسوردها، پروتکل‌های مسیریابی و دیگر تنظیمات را مشاهده خواهید کرد. کوتاه شده این دستور sh ru یا wr t است.
استفاده از سیستم عامل سیسکو زمانی آسان می‌شود که شما دستورات حیاتی را بشناسید. در واقع به کمک این دستورات می‌توانید به راحتی چیزی که دنبالش هستید را پیدا کنید!
از دیگر دستورات کارآمد این سیستم عامل می‌توانیم به موارد زیر هم اشاره کنیم:
- sh interface
- packet-tracer
- sh line
- sh cdp neighbor
- sh archive log config all
- “netstat”
- sh arp
- debug
- sh ver
- sh run
مسئله میزان اهمیت هر کدام از این دستورات نیست، مسئله استفاده بجا از آن‌هاست.
این مطلب به شما کمک می‌کند تا هر چیزی را که image های IOS سیسکو ارائه می‌دهند را تجزیه و تحلیل کنید.
در نتیجه فرآیند انتخاب نسخه IOS هم برایتان ساده‌تر می‌شود. همچنین اگر که در آینده از مدل‌های ISR G2 استفاده شود روند انتخاب IOS Image سریع‌تر و کوتاه‌تر خواهد شد.
اگر که سوال و ابهاماتی در این زمینه دارید حتما با کارشناسان ما در اف کی نت در ارتباط باشید. ما ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته در خدمت شما هستیم.
