انواع مختلف هارد درایو
SSD – این هارد درایوها مبتنی بر تکنولوژی فلش هستند. هارد درایوهای سریعی که قیمت بالایی هم دارند – مخصوصا نمونه‌های سرور و اغلب اوقات هم برای درایوهای OS مورد استفاده قرار می‌گیرند.
HDD – HDDها نسبت به هارد درایوهای SDDها سرعت پایین‌تری دارند و علاوه بر OS برای درایوهای داده هم استفاده می‌شوند. این مدل از رایج‌ترین نمونه‌های هارد درایوها بین کاربران و سیستم‌ها هستند.
فضای فلش(Flash Storage) – میکرو SD، SD و درایوهای USB
انواع مختلف اتصال – برای SSD و HDD
IDE/PATA – نوع اتصال قدیمی. اینجا از کانکتور ۴۰ پینی همراه با کابل سریال استفاده می‌شود. این مدل مدتی است که کاربردی در صنعت ندارد.
SCSI – این مدل هم از نمونه اتصالات قدیمی است که این روزها با نوع SAS جایگزین شده است.
SAS – اتصال سریع و قابل اعتماد. این مدل برای درایوهای داده و OS استفاده می‌شوند. با سرعت ۱۰ هزار و ۱۵ هزار هم در دسترس هستند. این اتصال عموما برای فضاهای اصلی که دسترسی به داده بسیار است مورد استفاده قرار می‌گیرند.
SATA – این نمونه نسبتا قیمت پایین‌تری در هر گیگابایت دارد و فضای بیشتری را در مدل ۳٫۵ اینچی در اختیار کاربر می‌گذارد. به عنوان فضای ثانویه استفاده می‌شود، جایی که بعضی اوقات دسترسی به داده‌ها را داریم.
PCIe – به صورت معمول و رایج از این مدل استفاده نمی‌شود. نسبت به SAS و SATA سرعت بالاتری دارد و توان عملیاتی ۱۲ گیگابایتی را در اختیارتان می‌گذارد.
Hot Swap در مقابل Non-Hot Swap
هر دیسک درایوی می‌تواند hot swap باشد. فاکتورهایی که دیسک‌ها را swappable می‌کنند کنترلر PBC/disk بر روی سرور/SAN هستند، به علاوه محفظه‌ای که درایو در آن قرار می‌گیرد. فراموش نکنید تنها در صورتی که RAID بر روی درایو پیکربندی شده باشد می‌تواند Swap شود. بنابراین حتی اگر یک سرور در وضعیت hot swap باشد ممکن است با توجه به پیکربندی دیسک این شرایط تغییر کند.
در سرورهای سطح مبتدی درایوها همگی non-hot swap هستند. به این معنی که اگر دیسک برای swap کردن با شکست مواجه شود سیستم باید به ناچار خاموش شده و بعد از تعویض درایو مورد نظر مجددا راه اندازی شود. جالب است بدانید که درایوهای hot-swap اجازه می‌دهند در حین کار سرور دیسک را تعویض کنید. بنابراین زمانی که درایوی با مشکل روبرو شود می‌توانید بدون معطلی و وقفه در فرآیند کاری سرور دیسک خراب را جابجا کنید. این تنها در مورد تعویض درایوهای مشکل‌دار صدق نمی‌کند. بلکه در صورت نیاز به فضای بیشتر می‌توانید در همین حال درایوهای بیشتری هم به سیستم اضافه کنید – بدون اینکه نیاز باشد کار سرور را متوقف کنید.
هر دیسک درایوی می‌تواند hot swap باشد. فاکتورهایی که دیسک‌ها را swappable می‌کنند کنترلر PBC/disk بر روی سرور/SAN هستند، به علاوه محفظه‌ای که درایو در آن قرار می‌گیرد. فراموش نکنید تنها در صورتی که RAID بر روی درایو پیکربندی شده باشد می‌تواند Swap شود. بنابراین حتی اگر یک سرور در وضعیت hot swap باشد ممکن است با توجه به پیکربندی دیسک این شرایط تغییر کند.
در سرورهای سطح مبتدی درایوها همگی non-hot swap هستند. به این معنی که اگر دیسک برای swap کردن با شکست مواجه شود سیستم باید به ناچار خاموش شده و بعد از تعویض درایو مورد نظر مجددا راه اندازی شود. جالب است بدانید که درایوهای hot-swap اجازه می‌دهند در حین کار سرور دیسک را تعویض کنید. بنابراین زمانی که درایوی با مشکل روبرو شود می‌توانید بدون معطلی و وقفه در فرآیند کاری سرور دیسک خراب را جابجا کنید. این تنها در مورد تعویض درایوهای مشکل‌دار صدق نمی‌کند. بلکه در صورت نیاز به فضای بیشتر می‌توانید در همین حال درایوهای بیشتری هم به سیستم اضافه کنید – بدون اینکه نیاز باشد کار سرور را متوقف کنید.
درایوهای SFF(2.5 اینچی) در مقابل درایوهای LFF(3.5 اینچی)
هارد درایوهای SFF در سرورهای سطح متوسط استفاده می‌شوند و اغلب رابط SAS دارند. در این هارد درایوها آپشن‌های بیشتری از نظر ظرفیت دارید. از طرفی با سرعت ۱۰ هزار و ۱۵ هزار نیز موجود هستند. علاوه بر این‌ها از نظر ظرفیتی در بازه ۱۴۶ گیگابایت تا ۱٫۸ ترابایت با رابط SAS و ۱ تا ۲ ترابایت با رابط SATA در دسترس هستند. سوال اینجاست که اگر سرور مجهز به مدل ۲٫۵ اینچی باشد چطور؟ در چنین شرایطی می‌توانید درایوهای بیشتری را به سرور اضافه کنید.
هارد درایوهای LFF به رابط SATA مجهز هستند و ظرفیت بیشتری را در اختیار کاربر می‌گذارند. زمانی که سیستم به نیازمندی‌های ظرفیتی بیشتری احتیاج داشته باشد این مدل بهترین انتخاب است – همچنین به سرعت هارد درایوهای SAS هم نیازی ندارند. شما می‌توانید به راحتی هارد درایوهای SAS را در حالت LFF داشته باشید، البته در چنین شرایطی گزینه‌های زیادی ندارید – ۳۰۰ گیگابایت، ۴۵۰ گیگابایت و ۶۰۰ گیگابایت.
درایو ۶ گیگابایتی در مقابل درایو ۱۲ گیگابایتی
Gb/s همان گیگابایت بر ثانیه است. این در واقع سرعتی است که SAS 3.0, 2.0 و ۱٫۰ دارد. ۱۲ گیگ برابر با ۴۸۰۰ مگابایت بر ثانیه است. ۶ گیگ برابر با ۲۴۰۰ مگابایت بر ثانیه است. در حالی که ۳ گیگ برابر با ۱۲۰۰ مگابایت بر ثانیه است. این اعداد تنها نتایج تئوری هستند و مقدار آن‌ها در دنیای واقعی گاها کمتر است – البته که به نوع کنترلر، درایو، سطح RAID و همچنین SAS Expander هم بستگی دارد. اخیرا در بازار کارت‌های کنترلر ۱۲ گیگی SAS را داریم. این نمونه در کنار محصولات ۶ گیگی عملکرد بالایی ارائه می‌کنند. برای اینکه درک بهتری از بهبود سرعت داشته باشید نگاهی به جدول زیر بیندازید:
| ۶G SEEK TIME | 12G SEEK TIME | |
|---|---|---|
| Single track | 0.3 | 0.1 |
| میانگین | ۴٫۶ | ۳٫۷ |
| Full Stroke | 8.9 | 7.3 |
time یا همان زمان جستجو مدت زمانی که طول می‌کشد هد موجود در تجهیزات به مسیر دیسکی برود و عملیات نوشتن و خواندن صورت می‌گیرد را اندازه‌گیری می‌کند.
زمانی که درایو نیاز دارد تا بخشی مشخص از سکتور را بخواند یا بنویسد ابتدا باید جایی که سکتور در آن واقع شده است را تعیین کند.
سپس با استفاده از بازو سعی می‌کند هد را به آن موقعیت هدایت کند. اگر که مسیر ابتدایی دقیقا همان مسیر مورد نظر باید seek time صفر خواهد شد. در حالی که اگر موقعیت مسیر بر روی لبه داخلی یا خارجی باشد هد مجبور می‌شود در طی مدت زمان بیشتری خودش را به این نقطه برساند.
در نتیجه seek time هم در حالت حداکثری قرار می‌گیرد. برعکس مسافت جستجو یا همان seek distance زمان جستجو خطی نیست – به خاطر عواملی چون میزان شتاب و کاهش سرعت بازوی محرک.
Single track مدت زمانی است که servomechanism موقعیت هد برای نوشتن/خواندن مسیر مجاور می‌گذارد.
Average seek time مدت زمان میانگین تمامی زمان‌های جستجویی است که برای طول‌های جستجو احتمالی گذاشته می‌شود.
و اما full stroke مدت زمانی است که برای انتقال از بیرونی‌ترین مسیر به درونی‌ترین مسیر مورد نیاز است. این مقدار بیشترین مقدار seek time است.
تاخیر چرخشی – Rotational Latency
تاخیر چرخشی که گاها با نام rotational delay و بعضی اوقات هم تنها latency شناخته می‌شود به مدت تاخیری می‌گوییم که به منظور چرخش دیسک و انتقال سکتور مورد نظر به هد خواندن/نوشتن در نظر گرفته می‌شود.
| RPM | میانگین تاخیر چرخشی |
|---|---|
| ۴۲۰۰ | ۷٫۱۴ |
| ۵۴۰۰ | ۵٫۵۶ |
| ۷۲۰۰ | ۴٫۱۷ |
| ۱۰۰۰۰ | ۳٫۰۰ |
| ۱۵۰۰۰ | ۲٫۰۰ |
| HDD – HARD DISK DRIVE | SSD – SOLID STATE DRIVE | |
|---|---|---|
| سرعت | HDD نسبت به SSD تاخیر بیشتری دارد. همچنین مدت زمان بیشتری برای خواندن و نوشتن نیاز دارد. این درایو همچنین از IOPهای کمتری هم پشتیبانی می‌کند(IOP=عملیات ورودی/خروجی به ازای هر ثانیه) | در مقایسه با HDDها، SSDها تاخیر کمتری دارند و سریع‌تر خواندن/نوشتن را انجام می‌دهند و از IOPهای بیشتری پشتیبانی می‌کنند. |
